Czym jest heterochromia?

Heterochromia to zaburzenie, które wiąże się z nierównomiernym rozłożeniem barwnika w obszarze tęczówek. Może dotyczyć zarówno różnego rozmieszczenia pigmentu w poszczególnych obszarach jednej tęczówki lub odmiennego zabarwienia tęczówki jednego i drugiego oka. Heterochromia u kotów zwykle występuje w tej drugiej postaci.

Jakie są przyczyny heterochromii?

Heterochromia u kotów to efekt dziedzicznej anomalii, wady wrodzonej, w wyniku której pigmenty nie rozkładają się w tęczówkach równomiernie. Jest zauważalna dopiero wtedy, gdy tęczówki u młodego kota zaczną się wybarwiać (wszystkie kocięta mają niebieskie oczy). U kociaka z heterochromią jedno oko uzyska swój docelowy kolor (zwykle żółty lub pomarańczowy), drugie natomiast pozostanie niebieskie. Gdy zwierzę osiąga wiek około 4 miesięcy, proces wybarwiania się tęczówek jest już najczęściej zakończony.

Czy heterochromia wiąże się z problemami zdrowotnymi?

Heterochromia u kota sama w sobie nie wiąże się z żadnymi wadami rozwojowymi. Nie ma wpływu na jego wzrok czy zdrowie oczu. Natomiast genetyczne podłoże różnobarwności tęczówek może być identyczne jak wrodzonej głuchoty. Najczęściej heterochromia występuje bowiem u białych kotów, a te mogą być obarczone wadą słuchu. Skąd ta zależność?

Gen bieli (W), który odpowiada za wstrzymanie produkcji melanocytów (komórek odpowiedzialnych za pigmentację) u wielu białych kotów, wstrzymuje również produkcję barwnika w tęczówkach – tęczówka, która otrzymuje niewielkie ilości melanocytów, jest niebieska. Jednak melanocyty nie są odpowiedzialne wyłącznie za rozkład pigmentacji. Komórki te znajdują się także w uchu wewnętrznym. Wyściełają wnętrze ślimaka i zapewniają równowagę jonową wśród komórek rzęsatych, która jest niezbędna do tego, aby fale dźwiękowe docierające do ślimaka zostały przekształcone w impulsy elektryczne wysyłane do mózgu.

Brak warstwy melanocytów zaburza cały ten proces do tego stopnia, że może dojść do zwyrodnienia przewodów ślimaka i obumarcia komórek rzęsatych. Oznacza to, że choć heterochromia u białego kota nie wpływa na jego wzrok, powinna być sygnałem dla opiekuna, że pupila należy przebadać w kierunku głuchoty.

Ciekawostka! Jeżeli wada słuchu rzeczywiście występuje, zlokalizowana będzie zazwyczaj po tej samej stronie co niebieskie oko. Jeśli natomiast badanie nie wykaże wady słuchu – pozostaje cieszyć się z faktu posiadania kota o tak oryginalnych oczach!

Zobacz również: Właściwe żywienie kotów w różnym wieku

Nagła heterochromia? Skonsultuj się z lekarzem!

W przypadku, gdy różnobarwność tęczówek wystąpi u kota nagle, zwierzę potrzebuje pilnej konsultacji okulistycznej – zwłaszcza jeśli zauważysz inne niepokojące objawy. Heterochromia może być wywołana przez takie czynniki jak m.in.:

uraz mechaniczny – do zmiany zabarwienia tęczówki uszkodzonego ona może dojść np. w wyniku zadrapania przez drugiego kota podczas walki, upadku, urazu doznanego przez kontakt z ostrym ciałem obcym, zatarcia oka. Oprócz zmiany koloru tęczówki zauważalne może być łzawienie i zaczerwienienie rogówki;
nowotwór oka – kocie oczy najczęściej atakuje czerniak. To nowotwór złośliwy, dlatego szybka diagnoza i wdrożenie leczenia są kluczem do uniknięcia przerzutów. Jeśli do nich nie doszło, wykonuje się operacyjne usunięcie zmiany lub całej gałki ocznej;
FIP (wirusowe zapalenie otrzewnej) – wirus FIP może wywołać zmiany w obrębie oczu – pojawienie się ciemnych, nieregularnych plamek powinno skłonić opiekuna do jak najszybszej wizyty u lekarza weterynarii.

Pamiętaj! Proces wybarwiania się tęczówek u kotów zaczyna się zwykle około 6–8 tygodnia życia i trwa najczęściej do 3–4 miesiąca. Wszelkie zmiany koloru oczu u osobników dorosłych powinny być skonsultowane z lekarzem.